Ucuz

21 Haziran 2021

     Değeri, pahası, ederi az olan, fiyatı yüksek olmayan. Azerice ucuz; erzan sözünün yanı sıra Kürtçe ucız; arzan sözüyle birlikte Tatarca oçsız, Başkırtça oshos şekillerinin kullanıldığı anlaşılıyor. Kaşgarlı’nın sözlüğünde uçuz (=ucuz; hor ve alçak, değersiz)  şeklinde aktarılmıştır. Türkçe uç ve -uz ekinden oluşmuştur: üçüz, dördüz gibi. Uçuz, ‘fiyatı, değeri, ederi “uç”a bir başka ifadeyle dibe yaklaşmış olanı ifade ediyor olmalıdır. Değeri düşük olan alt uca yaklaşmış olan diye algılanmalıdır. Nitekim Moğolca uçir (=dip, çukur) ve ucig  (=alçak, düşük; değersiz)  sözleri de Türkçe uç kök sözcüğüyle bağlantılı olmalıdır. Buna rağmen Türkçeye yakın dillerde Farsça erzan (=ucuz, değeri az olan) sözünün ağırlığı görülmektedir. Bu bağlamda Uygurca erzen, Özbekçe erzan, Kazakça, Kırgızca, Başkırtça, Türkmence ve Tatarcada arzan sözleri görülüyor.