Üzüm

17 Ağustos 2020

     Asma ağacının taze veya kurutularak da yenilen salkım şeklindeki yemişi. Türkçe üzmek (=koparmak) kelimesinden türetilmiştir. Türkçede ‘koparmak’ yerine önceleri üzmek sözü telaffuz ediliyordu. XIV. ve XV. yüzyıl kaynaklarında hem üzmek hem de koparmak sözü kullanılmış. Kıpçaklar üzüm ve yüzüm şeklini ifade ediyorlardı. Uygurlar, Türkmenler, Özbekler ve Azeriler üzüm, Kazaklar yüzüm, Kırgızlar cüzüm şeklinin yanı sıra üzüm de diyorlar. Ayrıca, Kırgızlar, “bir üzüm et” (= ‘bir parça et’) sözünü de kullanıyorlar. Orta Çağda Türkçe ve Türkçeye yakın bir kısım dillerde üzüm kelimesi ‘dut’ karşılığında da ifade edilmiş. Her iki meyve de birbirine benzer özelliktedir. Merkezi Asya dillerinde özüm, usum, hüzüm, cüzüm, yüzüm ve uzum şekilleri de görülmüştür. Bkz. Koparmak.