Yalman

8 Mayıs 2021

 

     Sarp, dik, sivri; kılıcın, bıçağın ve iğnenin sivri ucu. Kaşgarlı’nın sözlüğünde yalım (=sarp, dik, yalçın) sözü bulunuyor. Yalman kelimesi Türkçe yalım’dan türetilmiştir. Yalman sözü, Balıkesir ve Sivas yörelerinde ‘mızrak ucu’; Giresun ve Artvin dolaylarında ‘dik ve sarp’ ve Kırşehir havalisinde ‘mızrak ve kılıç ucu’ diye biliniyor. Bu açıdan kullanılan yalman sözüyle ‘tarla faresi’ demek olan yalman sözünü birbirine karıştırmamak gerekir. Bu son yalman sözü Orta Çağda Türkçede yamlan ve yalman şekliyle geçmektedir. Ayrıca birinci karşılığıyla Yalman erkek şahıs adlarından veya soyadlarındandır.  XIV. yüzyıldan beri Osmanlı yazarlarının eserlerinde yalman sözcüğü kullanılagelmektedir. Farsça yalman (=kesici aletlerin ucu), Rusça yelman (=kılıç ucu), Sırpça jálman (=tüfek kundağı) sözcükleri biliniyor.