Yazık

8 Aralık 2023

     Günah, acınma ve kınama belirtmede kullanılan bir sözcüktür. ‘Yazık! Bu iş böyle mi olmalıydı’ ya da ‘yazık sana! Böyle mi yapacaktın’ sözlerinde kullanıldığı gibi. Orta Çağ Türkçesindeki yazuk (=günah, suç) sözcüğünden. Yazuḳ veya yazuḥ şekliyle de kullanılmıştır. Aynı çağdaki Türkçe yaz (=kusur, hata etmek; ihmal etmek; şaşmak, yanılmak; çözmek) sözcüğüyle bağlantılıdır. Oğuzca kökenli bu sözcüğe fiilden ad yapan -uk eki eklenmiştir. ‘Günah’ karşılığında aynı çağda kullanılan yāsaḳ sözcüğüyle etimolojik ilişkisi belirsizdir. Azericede yazıg ve Kazakçada jazık şekliyle biliniyor. Başka dillere de intikal etmiştir. Bu bağlamda Farsça yazuk, Bulgarca, Ermenice ve Yunanca yazik, Arnavutça jazik, Makedonca yazak, Sırpça jázuk, Romence yazık, Arapça yāzuḥ ve Zazaca yazuḥ.