Zındık

24 Ocak 2022

     Dinden sapmış olan; Zerdüşt dininden ayrılmış olan. Zındık sözünün kökeni İlk Çağ İran coğrafyasına uzanmaktadır. Zerdüştilerin kutsal kitabı Avesta’dır. Avesta zamanla Zend Diliyle tefsir edildi. Bu kitaba Zend kitabı adı verilir. Her iki kitap asıl metin ve şerh birlikte Zend-Avesta adını taşır. Mani dinini benimseyenler Zend kitabına uyanlara Zandik dediler. Mesudî’ye göre Zandik ya da Zendikler Avesta kitabından ayrılarak bu kitabın tefsirine yani Zend’e inananlardır. Bu açıdan bakılınca Zendikler Zerdüşt dininden sapanlardır. Zendik kelimesi sonraları zındık şeklinde telaffuz edildi. İslam dünyasında zındık kelimesi her yöne çekilerek birçok kimseye karşı kullanıldı. İslam coğrafyasındaki bağnazlar Zerdüştilere de zındıklık idiasında bulundukları gibi, kendi muhalifleri için de aynı sözü kullanmışlardır. Zendik veya Zandik kelimesi bir başka açıdan irdelendiğinde ‘bilmek’ karşılığındaki Kürtçe zan köküyle bağlantılıdır. Herlez’e göre Zend ‘açıklama, anlaşılır hale getirme’ karşılığındadır.