Zıvana

17 Aralık 2020

    Tütün çubuğu imamesinin geçirildiği içi delikli mil; değirmen taşının ortasında kutup işlevine sahip kazık; makaranın ortasından geçirilen mil; birbirine geçişmeyi sağlayan araç gereç deliği; bir parçanın ötekine geçişmesini sağlayan girinti ve çıkıntılar. Girintiler dişi zıvana, çıkıntılar erkek zıvana olarak algılanmıştır. Farsça zebāne (=terazi ve benzer aletlerin dili) sözünden. Farsça zebāne (=dil gibi olan şey) sözü Farsça zeban (=dil) kelimesiyle bağlantılıdır. Farsça zeban ve Kürtçe zıman (=dil) kelimesi Sumerce eme (=dil) ve zib (=konuşma, söz söyleme) sözlerinden kaynaklanmıştır. Zıvana sözcüğü Kürtçede zıwane veya zımane şekliyle biliniyor. Söz konusu kelime Türkçede zıvana olarak yer etmiştir. Ayrıca Türkçede zıvanadan çıkmak deyimi, ‘çok öfkelenmek’ karşılığındadır.