26 Mart 2025
Bir ilacın kişide beliren etkisini objektif olarak açıklamaya yönelik ilacı kullanan insanda oluşan ruhsal etkilerden bağımsız olarak incelemek maksadıyla o ilacın yerine verilen başka bir madde veya etkisiz ilaç. Fransızca placébo (plasebo: ‘etkisiz ilaç veya madde’) sözcüğünden. Bu sözcük Latincede bilinen placebo (=beğendireceğim, memnun edeceğim) sözüne dayanmaktadır. Bu söz aynı dildeki placēre (=memnun etmek, hoşnut etmek, tatmin etmek) yüklemiyle bağlantılıdır. Bu yüklem Latince plācāre (=sakinleştirmek, yatıştırmak) yüklemiyle aynı köktendir. İngilizcede 1785 yılından beri tıp alanında placebo sözcüğü ‘hastaya yararından öte onu memnun etmeye yönelik ilaç’ karşılığında ifade edilmiştir. XVIII. yüzyılda plasebo etkisi psikoloji alanında da tartışma konusu olmuştur. 1811 yılında İngiliz hekim Robert Hooper (1773-1835) tarafından yayımlanan “Tıp Sözlüğü”nde plasebo sözü “hastaya faydalı olmanın ötesinde memnun etmeyi esas alan tedavi” olarak tanımlanmıştır. Almanca ve Hollandaca Placebo, İtalyanca, İspanyolca, Portekizce, Romence, İsveççe, Norveççe ve Rusça placebo.